Your guide to clipless cycling shoes

Co omówimy

Czym są buty zatrzaskowe?
Czy buty zatrzaskowe i wpinane czymś się różnią?
Jak działają buty zatrzaskowe?
Rodzaje bloków i pedałów zatrzaskowych
Porady na początek przygody z pedałami i butami zatrzaskowymi
Jak wyregulować siłę potrzebną do wypięcia z pedałów?
Co to luz roboczy?

Czym są buty zatrzaskowe?

Buty zatrzaskowe wymagają przyzwyczajenia, ale oferują mnóstwo korzyści. Umożliwiają najbardziej wydajne wykorzystanie mocy, dzięki czemu ograniczają jej straty. Zastosowane w nich sztywne podeszwy gwarantują bezpośrednie przeniesienie mocy z nóg na pedały i rower. Wykorzystujesz też cały zakres ruchu pedałem, w tym ruch w górę, ponieważ buty wpięte są w pedały. Po wpięciu masz lepszą kontrolę nad rowerem, a stopy pozostają w optymalnej pozycji na pedałach. W ten sposób możesz cieszyć się z jazdy lub skoncentrować na treningu bez potrzeby poprawiania ułożenia stóp co kilka obrotów pedałami.

Czy buty zatrzaskowe i wpinane czymś się różnią?

Absolutnie nie! Terminy „zatrzaskowe” i „wpinane” odnoszą się do identycznych butów, czyli takich, w których blok zamocowany do podeszwy wpina się w zatrzaski w pedałach. Tego typu buty nie wymagają zastosowania nosków, czyli „koszyków”, które czasem można zauważyć na zwykłych, płaskich pedałach.

Jak działają buty zatrzaskowe?

Znajomość tego, jak buty i pedały współpracują jest ważna, bo w przeciwnym wypadku możesz kupić niewłaściwe części. System zatrzaskowy składa się z trzech podstawowych elementów: podeszwy, bloku i pedału. Podeszwy butów do wpinania mają specjalnie ułożone otwory do montażu bloków—zazwyczaj na dwie lub trzy śruby. Pedały zatrzaskowe projektuje się z myślą o zgodności z jednym z tych układów. Ważne jest, by wszystkie części były przystosowane do siebie i do mocowania na dwie lub trzy śruby, ponieważ w przeciwnym wypadku nie będą współpracowały.

Rodzaje bloków i pedałów

Większość butów i pedałów zatrzaskowych wykorzystuje mocowane na 2 lub 3 śruby imbusowe bloki, które z kolei łączą buty z pedałami. Pamiętaj, że buty, bloki i pedały muszą być zgodne z tym samym systemem i mieć identyczny rozkład otworów mocujących.

System 2-śrubowy

System ten powszechnie nazywa się też SPD, co pochodzi od systemu Shimano Pedaling Dynamics. W butach przeznaczonych do 2-śrubowego montażu bloków stosuje się zagłębienie, które ułatwia chodzenie i wykorzystanie ich w terenie, a bloki wykonane są z metalu, dzięki czemu wytrzymują więcej. Kiedy ktoś mówi o „blokach do roweru górskiego”, najprawdopodobniej ma na myśli bloki 2-śrubowe. Można też kupić pedały dwustronne przeznaczone pod bloki 2-śrubowe, które dodatkowo ułatwiają wpinanie. Systemy z blokami 2-śrubowymi stosuje się w najróżniejszych formach jazdy - do dojazdów do pracy, jazdy górskiej, turystyki rowerowej, jazdy po szutrze i przełaju.

Zobacz jak się wpiąć

System 3-śrubowy

Mocowane na trzy śruby bloki w butach szosowych są wysunięte, co utrudnia chodzenie, a same wykonane z plastiku bloki wymagają częstszej wymiany. Jednak szersza platforma bloku zapewnia lepsze przeniesienie mocy i czyni rozkład nacisku bardziej równomiernym, ograniczając punktowy nacisk. Systemu z trzema śrubami najczęściej stosuje się do jazdy szosowej i wyścigów.

Zobacz jak się wpiąć

Porady na początek przygody z pedałami i butami zatrzaskowymi

Korzystanie z butów i pedałów zatrzaskowych wymaga treningu i pewne obawy to nic dziwnego. Większość osób boi się kompromitującego upadku. Wystarczy się jednak popytać, a okaże się, że każdy użytkownik tego typu pedałów ma historię wywrotki, również zawodowcy. Do większości z nich dochodzi podczas wolnej jazdy, najczęściej przed znakiem stopu. Oto sposoby na osiągnięcie sukcesu i czerpanie radość z pedałów oraz butów zatrzaskowych przy maksymalnym ograniczeniu upadków. A kiedy się przewrócisz, nie martw się, to zdarza się wszystkim!

• Poproś sprzedawcę o demonstrację właściwego stosowania butów i pedałów na rowerze stacjonarnym w sklepie.
• Poćwicz wpinanie i wypinanie na polu lub w parku, gdzie upadniesz na miękką trawę.
• Wypnij buty przed zatrzymaniem. Po prostu trzymaj nogę na pedale. To ograniczy ryzyko problemów z wypięciem, ponieważ utrzymanie równowagi staje się trudniejsze przy wolniejszej jeździe.
• Pamiętaj o przekręceniu stopy! W większości konfiguracji butów i pedałów nie jest możliwe wypięcie poprzez pociągnięcie stopy w górę.
• Nie martw się, jeśli masz problemy z wpięciem po ponownym rozpoczęciu jazdy. Osiągnij prędkość, przy której łatwo utrzymać równowagę, a następnie przestań pedałować i wepnij wolną stopę.

Jak wyregulować siłę potrzebną do wypięcia z pedałów?

Luz roboczy to zakres ruchu stopy na boki, na który pozwalają bloki po wpięciu w pedały. Nieznaczny luz uważa się za zasadniczo dobrą rzecz. Ogranicza potencjalne urazy kolan, umożliwiając naturalny ruch stopy podczas kręcenia pedałami, a nie blokując ją w jednej pozycji. Pozwala to zniwelować nieznacznie niedokładną regulację bloków i pedałów.

Luz roboczy mierzy się w stopniach i producenci często stosują różne kolory bloków, wskazujące oferowany przez nie luz. Luz roboczy najczęściej występuje w blokach do jazdy szosowej, ale również w niektórych do jazdy górskiej. Większość rowerzystów preferuje luz roboczy wynoszący od 4 do 9 stopni, ale niektórzy wolą brak luzu i brak możliwości ruchu na boki, ponieważ oznacza to lepsze przeniesienie mocy.

Jak wyregulować siłę potrzebną do wypięcia z pedałów?

Ustawienie napięcia sprężyny decyduje o sile niezbędnej do wpięcia i wypięcia z pedałów . Napięcie ustawia się za pomocą specjalnych śrub znajdujących się na spodzie pedału. Mniejsze napięcie pomaga na początku przygody z pedałami zatrzaskowymi, ponieważ ułatwia wypięcie. Jednak zbyt niska siłą wypięcia umożliwia przypadkowe wypięcie z pedałów, co z kolei eliminuje korzyści ze stosowania systemu zatrzaskowego.